گذری بر انتخابات هیات مدیره کانون

احسان زررخ وکیل دادگستری هفته نامه صوراسرافیل 1394 6 21

گذری بر انتخابات هیات مدیره کانون

در سالهای اخیر و با توجه به افزایش تعداد کانون های وکلای دادگستری ایران به 23 کانون و استقلال بسیاری از آنها و نیز در شرف استقلال بودن برخی دیگر و ضرورت تشکیل هیات های مدیره که مقدمه واجب آن برگزاری انتخابات صنفی پیش بینی شده در ماده 4 قانون کیفیت اخذ پروانه وکالت دادگستری می باشد و بر آن اساس انتخاب اعضای اصلی و علی البدل هیات مدیره در تمامی کانون های وکلای ایران مبتنی بر آراء وکلاء عضو می باشد. در سالهای اخیر و با افزایش شمار واجدین شرایط عضویت در هیات های مدیره مقوله انتخابات با فراز و فرودهایی مواجه شده که از مهمترین آنها فرآیند حضور و تبلیغ کاندیداها در بازه زمانی انتخابات است.با توجه به مقدمه فوق و به جهت در پیش بودن انتخابات کانون وکلای کرمانشاه و ایلام (کانون متبوع اینجانب) در مهرماه سال جای و هیجانات پیش از برگزاری آن نکاتی را با توجه به حضور همکاران و موضع گیری های صورت گرفته، لازم دیدم که در این مقال با تمامی خانواده وکلاء در میان بگذارم.فرآیند انتخابات هیات مدیره کانون وکلای کرمانشاه و ایلام در وضعیت فعلی آن، از چند منظر قابل بررسی و تامل است که با توجه به تسری این موضوع در سایر کانون ها، به نظر می رسد که بخشی عظیمی از آن دغدغه مشترک بسیاری از همکاران در سراسر کشور باشد، که به اختصار مهمترین آنها را در بخش های مجزا و به شرح ذیل مطرح می نمایم.
1. میزان و نوع مشارکت همکاران
کانون وکلای استان های کرمانشاه و ایلام که قریب به 13 سال از تاسیس آن می گذرد در خلال سال های اخیر با رشد واجدین شرایط نامزد شدن در انتخابات هیات مدیره روبرو شده که به تعبیری نزدیک به 172 نفر...

از همکاران واجد شرایط قانونی پیش بینی شده در قانون در این خصوص می باشند که در دوره حاضر صرفاً 16 نفر از همکاران این مهم را پذیرا شده اند که این میزان چیزی کمتر از 10درصد می باشد.
سوای این مورد که حضور کمی یا کیفی وکلا در انتخابات هیات مدیره قابل بررسی می باشد لکن به نظر می رسد که عدم علاقمندی خیل عظیمی از همکاران دارای شرایط قانونی در کانون وکلای کرمانشاه و ایلام با وجود توانمندی های موجود و نیز عدم مشارکت بسیاری از همکاران با سابقه، خود مورد دیگری است که فقدان گرایش و تمایل همکاران به حضور در انتخابات را نمایان می سازد که این مهم یقیناً علل متعددی دارد که در این نوشتار فرصت پرداختن بدان ها فراهم نیست و شاید بتوان آن را ناشی از رکود و رخوت موجود در کلیت جامعه وکالت ایران دانست که انگیزه حضور در بسیاری از فعالیت های کانون و مناصب آن را از همکاران سلب نموده و به تعبیری بسیاری عطایش را به لقایش بخشیده اند که این مهم به جد نیازمند بررسی و ریشه یابی است چرا که با این وضع اضمحلال کانون های وکلای دادگستری نتیجه ای محتوم خواهد بود.
2. شیوه تبلیغ و بیان دیدگاه ها
شاید مهمترین و چالش برانگیزترین مرحله فرآیند انتخاباتی در هر کانونی دوره پیش از انتخابات و مرحله تبلیغات کاندیداهای محترم می باشد چه آنکه این امر با توجه به تاثیر آن در آشنایی رای دهندگان با افکار و اندیشه های نامزدهای انتخابات و فراهم آوردن فرصت شناساندن توانمندی ها، افکار و برنامه های این عزیزان موجب شکل گیری انتخابات سالم می گردد و حال آنکه چگونه این امکان فراهم می شود خود جای تامل دارد. در فضای فعلی به نظر می رسد در شیوه سنتی دوستان کاندیدای مورد نظر با تشکیل جلساتی در دفاتر خویش و دعوت از سایر همکاران زمینه آشنایی ایشان با نامزد مورد نظر را فراهم می آورند که البته همانطور که عرض شد این روش سنتی و معمول بوده و در مواردی این اشخاص در تشکیلات آتیه کانون (در فرض انتخاب نامزد مورد نظر ایشان) دارای سمت خواهند شد و یا از امتیازاتی در نقل و انتقال و غیره برخوردار می شوند، که تالی فاسد این شیوه است.
در برخی موارد که بیشتر در کانون مرکز و کانون های با سابقه متداول است گروه های مستقل وکلاء که در حوزه آن کانون فعالیت دارند با بهره گیری از امکانات خویش که اغلب به صورت منسجم می باشند نسبت به حمایت از کاندیدای مورد نظر خویش اهتمام می ورزند، که مورد حاضر هرچند از برخی جوانب و از جمله انتقال اندیشه ها و دیدگاه های آن گروه به کاندیدای مورد نظر و اعمال آن در آینده کانون مورد نقد است لکن شیوه ای مترقی تر قلمداد می شود.
روش دیگر در رابطه با بیان اهداف و دیدگاه ها که به لطف توسعه فناوری و خصوصاً نرم افزارهای شبکه های اجتماعی موجود در گوشی های هوشمند حاصل شده است امکان تبلیغ را برای نامزدها در فضای مجازی با دعوت از همکارانی که در فضای ارائه شده آن نرم افزار حضور دارند میسر می نماید که با عنایت به ابهامات حاصله در خصوص نحوه مدیریت، حضور اشخاص در گروه، نحوه ابراز نظر، شیوه اعطای فرصت به نامزدها، شرایط و ضوابط حاکم بر نحوه اعلام برنامه ها و نیز طرح سوالات از سوی اعضاء، چگونگی فراهم آوردن زمینه حفظ احترام و شأن نامزدها و اعضای پرسشگر و مسایلی از این دست و توجهاً به نحوه برقراری ارتباط در فضای مجازی و محدودیت های آن (هرچند موجبات افزایش سرعت انتقال دیدگاه ها را فراهم می آورد) و محجور بودن فرهنگ استفاده از فضای مجازی به نظر مضارش از منافعش بیشتر باشد.
در شیوه ای که چندان در کانون ها مرسوم نیست و نگارنده این موضوع را مدت هاست در کانون کرمانشاه و ایلام پیشنهاد داده لکن تاکنون عملی نشده است مداخله کانون و به تعبیر بهتر روابط عمومی کانون در این مورد و فراهم کردن زمینه تعرفه توانمندی ها و برنامه های کاندیدها در جلسه ای رسمی با دعوت از همکاران محترم و مدیریت زمان و فراهم ساختن فرصت برابر برای تمامی نامردها ست که این شیوه ابهامات دو روش پیش گفته را نداشته و البته توام با ضابطه و مداخله صحیح کانون می باشد و به عدالت نیز نزدیک تر است.
3. شیوه حضور کاندیدا ها در انتخابات
در شرایطِ موجود کانون های وکلای دادگستری علاوه بر شیوه مرسوم شرکت اشخاص به صورت انفرادی، در رویه های اخیر غالباً دوستانی که کاندید شده اند با تشکیل گروه در دوره انتخابات اقدام به بیان جمعی اندیشه ها و دیدگاه های انتخاباتی در قالب گروه می کنند و از این طریق در فرآیند انتخابات حاضر می شوند که در این شیوه اکثراً در پس اهداف و شعارهای کلی گروه قرار گرفته و از اینرو شناخت دیدگاه ها و توانمندی های فردی ایشان در مواردی که کاندیداهای عضو گروه در زمره وکلای شناخته شده و دارای سوابق قبلی مشخص نباشند بسیار دشوار می گردد و عملاً امکان احراز توانمندی شخصی ایشان فراهم نمی شود و از اینرو شخصیت فردی کاندیداها که به نظر در هر انتخاباتی موثر در مقام است در پس نام گروه ها مکتوم می ماند. در این میان برخی با بیان اینکه شما به گروه و مجموعه آن رای می دهید و نه فرد خاص سعی بر پاک کردن صورت مسئله دارند و حال آنکه به نظر می رسد این روش با توجه به تجربه های ادوار گذشته چندان مثمر ثمر نبوده و موجبات خروج هیات مدیره از پویایی را به ارمغان می آورد. این در حالی است که با توجه به غیردولتی بودن کانون ها و فقدان نیروی نظارتی بیرونی و نبود نیروی نظارتی درونی موثر (در فرض اخیر) رویه چند صدایی و حضور دیدگاه های مختلف که یقیناً موجبات تعالی کانون ها و ممانعت از رخوت و انحراف آنها از آرمان های نهاد وکالت را فراهم می آورد، به کناری گذارده می شود و عملاً نه تنها گامی به جلو برداشته نخواهد شد بلکه موجبات افول کانون و جایگاه آن و بالتبع منزلت وکلاء را به دنبال دارد.بنابر آنچه فوقاً و به اختصار مطرح گردید به نظر می رسد فرآیند کلی رای دادن به گروه های خاص سوای بررسی توانمندی ها و برنامه های اعضای آنها و صرفاً بر اساس برنامه اعلامی گروه با وصف این ادعا که گروهِ دارای برنامه یکسان عملکرد بهتری در هیات مدیره دارد با توجه به عملکرد گروه های موجود در ادوار گذشته چندان احراز نمی گردد و به نظر با تکیه بر اصل شایسته سالاری و چند صدایی بودن هیات های مدیره می بایست وفق ایده ها و توانمندی های مدیریتی افراد داوطلب آنها را جهت حضور در عالی ترین نهاد اداری و اجرایی کانون ها انتخاب نمود.